Niepełnosprawność oznacza stan długotrwałego występowania ograniczeń ruchowych, psychicznych lub sensorycznych, który uniemożliwia człowiekowi prawidłowe funkcjonowanie. Według statystyk aktualnie na świecie aż 15% populacji to osoby niepełnosprawne. Dane dotyczące Polaków są niejednoznaczne, w zależności od źródła niepełnosprawność dotyczy od 5 do 8 milionów naszych rodaków.

Każde ograniczenie jest pozbawienie człowieka zdolności do wykonywania pewnych czynności. Przy niepełnosprawności ruchowej człowiek może otrzymać pomoc nie tylko od specjalistów i rodziny, ale też od obcych mu ludzi, którzy przy niewielkim wysiłku sprawią, że stanie się bardziej samodzielny. Kluczową rolę w tym zakresie odgrywa dostosowanie obiektów publicznych dla osób niepełnosprawnych. Dzięki odpowiedniej infrastrukturze człowiek poruszający się na wózku inwalidzkim bez problemu pokona różnicę wysokości, aby dostać się do Urzędu Miasta, banku czy Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Ponadto o zmianach w kierunku stworzenia środowiska przyjaznego osobom niepełnosprawnym powinny zadbać szkoły, uniwersytety, centra handlowe i supermarkety.

Mount Everest dla niepełnosprawnych

Dla osób poruszających się na wózku największym ograniczeniem jest brak samodzielności, na który składa się wiele czynników. Wyobraź sobie sytuację, kiedy idąc do urzędu, stajesz przed schodami prowadzącymi do środka i nie jesteś w stanie pokonać nawet jednego stopnia. Widzisz, jak inni bez problemu wchodzą i schodzą po schodach. Takich ludzi nierzadko ogarnia wstyd i zakłopotanie, nie proszą o pomoc, ponieważ mają świadomość, że trudno jest im pomóc, kiedy budynek nie jest przystosowany dla osób z ograniczeniem ruchowym.

Schody to droga prowadząca alpinistów na Mount Everest, a osoby niepełnosprawne do wnętrza budynku. Instytucje publiczne powinny poczuć się zobowiązane do zapewnienia dostępu do siebie wszystkim, niezależnie od tego, w jaki sposób poruszają się na co dzień. Dostosowanie obiektów publicznych dla osób niepełnosprawnych nie musi wiązać się z całkowitą likwidacją schodów. Istnieje wiele rozwiązań, dzięki którym ludzie poruszający się na wózku będą mogli samodzielnie dostać się do środka, jak też przemieszczać się wewnątrz pomiędzy poszczególnymi piętrami.

Najprostszym rozwiązaniem przy schodach przed budynkiem są podjazdy dla niepełnosprawnych, które spotkać można najczęściej przy budynkach użyteczności publicznej, jednak wciąż nie są one standardem. Alternatywą, oczywiście wygodniejszą dla niepełnosprawnych, są platformy transportujące wózek inwalidzki w pionie. Jeżeli różnica poziomów jest niewielka, można zastosować aluminiowe rampy odporne na obciążenia, a przy tym lekkie i łatwe w użytkowaniu.

Dostosowanie obiektów publicznych dla osób niepełnosprawnych nie jest wymagającą i kosztowną zmianą. Warto jednak pomyśleć o właściwych elementach infrastruktury już na etapie projektu budynku.

Budynek użyteczności publicznej i jego przeznaczenie

Już sama nazwa wskazuje, że jest to budynek/obiekt, który powinien być dostępny dla każdego. Z usług, które są w nim świadczone muszą mieć możliwość skorzystania nawet osoby niepełnosprawne. Do budynków użyteczności publicznej zaliczamy m.in. administrację państwową, wymiar sprawiedliwości, czyli sądy, obsługę bankową i handel, poczty, służbę zdrowia, opiekę społeczną i socjalną, turystykę, gastronomię i usługi, a także obsługę pasażerów w transporcie drogowym, kolejowym i lotniczym.

Dostosowanie obiektów publicznych dla osób niepełnosprawnych to obowiązek, który dotyczy szerokie grono instytucji, praktycznie każdy budynek w przestrzeni miejskiej powinien być wyposażony w podesty, rampy i/lub platformy ułatwiające osobom z ograniczeniem ruchowym korzystanie z obiektu. W ten sposób z łatwością można zmienić u nich negatywną wciąż opinię o instytucjach publicznych, które zamykają się na nich, potęgując poczucie braku samodzielności i przypominając im w sposób zupełnie nieświadomy o ich niepełnosprawności.